Ui و Ux چیست؟ رابط کاربری و تجربه کاربری

Ui و Ux چیست؟ | رابط کاربری و تجربه کاربری

همانطور که می‌دانید امروزه تکنولوژی در بالاترین سطح پیشرفت خود بوده و کم کم تمامی چیزهایی که ما در طول روز با آن‌ها برخورد داریم با استفاده از تکنولوژی انجام می‌شود به همین دلیل بهتر است ما هم درباره این تکنولوژی به نوبه خود اطلاعات مفیدی داشته باشیم، یکی از این اطلاعات مورد نیاز شامل Ui و Ux می‌شود. ما در این مقاله قصد داریم تا شما را با مفهوم این واژه‌ها آشنا کنیم زیرا اگر مقدار کمی با طراحی وبسایت آشنایی داشته باشید می‌دانید که این مقوله یکی از مقوله‌های مهم در دنیای طراحی بوده و همواره در کنار یک دیگر به کار برده می‌شوند.ui و ux به طور کلی با تعریف درستی در میان کاربران جا نیفتاده و بسیاری از افراد هنوز به اهمیت و کاربردی بودن آن پی نبرده اند اما ما در این مقاله قصد داریم تا شما را با مفهوم این واژه آشنا کرده و کاربرد آن‌ها در طراحی یک وبسایت را به طور کامل برای شما بازگو کنیم پس خواهشمندیم تا پایان این مبحث همراه ما باشید.

تعریف کلی Ui و Ux

بر خلاف تصور عموم این دو کلمه در کنار یکدیگر به عبارتی یک کلمه واحد نیست همچنین لازم به ذکر است که هر کدام از این دو را در شرکت‌های مربوطه به دو فرد مختلف واگذار می‌کنند در معنای لغوی هم این دو کلمه یکسان نبوده و هرکدام معنا و مفهومی مجزا داشته در ادامه با مفهوم دقیق‌تر این دو واژه آشنا خواهیم شد.

Ui چیست؟

این کلمه در لغت به معنای رابط کاربری بوده و مخفف کلمه لاتین User interface می‌باشد. همچنین Ui مربوط به طراحی بخشی‌های از وبسایت بوده که بیشتر توسط کاربر مورد استفاده قرار می‌گیرد. به طور کلی یک طراح Ui باید طراحی‌های گرافیکی مربوط به سایت را بر روی آن اعمال کرده تا کاربران بتوانند به راحتی از آن استفاده کنند البته لازم به ذکر است که کلیه این کارها مربوط به طراح Ui نبوده و باید برخی از این کارها را گرافیست مجموعه عهده دار شود همچنین فردی که تمام این طرح‌ها را بر روی وبسایت پیاده می‌کند یک برنامه نویس بوده و این کار از عهده دیگران خارج است.

Ux چیست؟

این کلمه نیز در لغت به معنای تجربه کاربری بوده و مخفف کلمه لاتین User experience می‌باشد. تفاوت Ux فقط به تفاوت در معنای کلمات منتهی نشده و ماهیتی جداگانه دارد. به طور کلی طراح Ux با بررسی مسیر حرکت کاربران در وبسایت سعی می‌کند تا تمامی نکات و حرکات کاربران را تشخیص داده و سعی در هدایت کاربران به سوی هدف خود را داشته باشد این کار به شما کمک می‌کند تا با بالاتر بردن ترافیک وبسایت خود درآمد بیشتری از این طریق نیز داشته باشید.

چه تفاوتی میان طراحی رابط کاربری و طراحی تجربه کاربری می‌باشد؟

اگر بخواهیم یک توضیح کامل و جامع درباره تفاوت این دو مقوله نسبت به هم داشته باشیم باید بگوییم که طراح Ux که طراح تجربه کاربری در وبسایت وظیفه دارد تا کلیه برخوردهای مشتریان با خدمات موجود در سایت و محصولات را برنامه ریزی و مدیریت کند. این کار در اصل به معنای این است که طراح بداند تحت چه شرایطی کاربران وارد اپلیکیشن یا وبسایت مورد نظر شده و سپس به چه سمتی هدایت می‌شوند. همین سبب می‌شود تا کاربران با وبسایت احساس راحتی داشته و نیازهای خود را به صورت کامل بر طرف کنند. دیگر طراحی‌های مربوط به وبسایت و یا اپلیکیشن توسط طراح رابط کاربری انجام شده که در اصل این قسمت مربوط به ظاهر اپلیکیشن و یا وبسایت شما است اما طراح ux پس از طراحی بخش‌های مربوط به خود نیز باید در وبسایت رفتار کاربران را بررسی کند تا بتواند در به روز رسانی‌هایی که در آینده برای وبسایت و یا اپلیکیشن شما ارائه می‌شود طراحی رابط کاربری را بهتر کند. طراحی ui در شرکت‌هایی که به تازگی افتتاح شده‌ اند به دست صاحب شرکت بوده و بقیه اعمال مربوط به طراحی اپلیکیشن و یا وبسایت را به بقیه افراد مربوطه انتقال می‌دهد اما شرکت‌های بزرگ چنین روندی نداشته و و برای ui و ux فردی جداگانه معین می‌شود باید توجه داشته باشید که در کشور ما طراحی تجربه کاربری به دست مدیر شرکت و یا بازاریاب مربوطه انجام شده و طراحی رابط کاربری توسط متخصص خود انجام می‌شود به همین علت در اکثر مواقع در شرکت‌های ایرانی طراح تجربه کاربری نداشته و تنها طراح رابط کاربری وجود دارد.

طراح تجربه کاربری (uxd) چه وظایفی دارد؟

تجربه کاربری در طراحی یک وبسایت به شما کمک می‌کند تا طراحی وبسایت مورد نظر را تا حدود زیادی بهتر کرده و به رونق کسب و کار خود کمک کنید. به طور کلی طراح تجربه کاربری باید نحوه آنالیز و انجام تحقیقات بر روی وبسایت را کاملا بلد بوده و از این طریق هدف‌های مربوط به وبسایت را به انجام برساند طراح رابط کاربری نیز با طراح تجربه کاربری تعامل داشته و طبق هدف‌هایی که طراح تجربه کاربری به او محول کرده طراحی ظاهری وبسایت را انجام دهد. از دیگر وظایف طراح ux می‌توان به بررسی رفتار و مدیریت عملکرد کاربران در وبسایت، انتخاب مقاله‌هایی که در وبسایت وجود خواهد داشت، بررسی بخش فروش در وبسایت و… می‌باشد.

طراح رابط کاربری (uid) چه وظایفی دارد؟

طراحی رابط کاربری در ابتدا به صورت طراحی بر روی کاغذ شکل می‌گیرد که به این طرح اسکچ و یا وایرفریم می‌گویند. پس از طراحی بر روی کاغذ نوبت به پیاده سازی طرح مورد نظر در صفحه کامپیوتر توسط ابزارهایی مثل ادوب xd یا فتوشاپ می‌رسد. باید توجه داشته باشید که طرح موجود در ادوب  xd بر روی وبسایت نبوده و شکل گرافیکی دارد طراح ui با توجه به نیازهای طراح تجربه کاربری طراحی خود را تکمیل کرده و در آخر طراحی گرافیکی تمام شده را در اختیار کد نویس گروه قرار داده تا کد نویس با استفاده از طراحی گرافیکی وبسایت یا اپلیکیشن را کد نویسی کند. برنامه نویس گروه باید به طور کامل نمای اپلیکیشن و یا وبسایت مورد نظر را توسط ابزارهایی همچون HTML, CSS و جاوا اسکریپت انجام دهد برنامه نویس اختیار تعویض طراحی وبسایت و اپلیکیشن را نداشته و فقط باید با توجه به طرحی که در اختیار او قرار داده شده کد نویسی را انجام دهد.

طراح رابط کاربری نیاز به چه ابزاری برای طراحی اپلیکیشن یا وبسایت مورد نظر دارد؟

طراح رابط کاربری در اصل یک طراحی گرافیکی بوده و 4 ابزار اصلی دارد که عبارت است از: کاغذ و مداد، اپلیکیشن ایلوستریتو یا فتوشاپ، ادوب xd و اسکچ که در ادامه قصد معرفی هر کدام از این ابزار به صورت کامل را برای شما داریم.

مداد و کاغذ:

همانطور که می‌دانیم طراحی‌های ساده بر روی کاغذ بوده و توسط مداد انجام می‌شود این طراحی برای نشان دادن طرح اولیه اپلیکیشن یا وبسایت به دیگر اعضای گروه بوده و ادامه طراحی بر اساس تکیه بر این طرح اولیه انجام می‌گیرد لازم به ذکر است که گاها گرافیست‌ها برای طرح اولیه خود از کاغذ استفاده نکرده و توسط فتوشاپ طرح اولیه را ثبت می‌کند.

ایلوستریتو یا فتوشاپ:

پیش از توضیح درباره این دو اپلیکیشن باید بگوییم که این دو مخصوص انجام طراحی نبوده و کاربرد اصلی دیگری دارند اما در کشور ما یکی از این دو اپلیکیشن برای طراحی رابط کاربری استفاده می‌شود.

ادوب xd:

این اپلیکیشن ساخته شرکت ادوب بوده و یکی از اپلیکیشن‌های رایگانی بوده که قابلیت نصب و طراحی بر روی ویندوز را داشته و کار برای کاربران آسان‌تر می‌کند. لازم به ذکر است که این نرم افزار در حال حاضر یکی از برترین و کاربردی‌ترین نرم افزارهای طراحی بوده و کاربران زیادی را به خود اختصاص داده است.

اسکچ:

سیستم عامل مک برای استفاده و راحتی کاربران خود نرم افزاری اختصاصی و کاربردی برای طراحی اپلیکیشن و وبسایت ساخته که یکی از کاربردی‌ترین و قدرتمندترین برنامه‌های طراحی ui می‌باشد. این نرم افزار به حدی مورد توجه کاربران قرار گرفته که برخی از کاربران طراح فقط برای استفاده از برنامه اسکچ سیستم مک را خریداری می‌کنند! استفاده از این برنامه‌ها بر اساس راحتی طراحان بوده و در نهایت تمامی این نرم افزارها کاربردی یکسان دارند به همین دلیل پیش از انتخاب نرم افزار مورد نظر باید راحتی خود را در هنگام طراحی برای هر کدام از نرم افزارها در نظر گرفته و در نهایت نرم افزار مورد نظر را برای طراحی انتخاب کنید.

یکی از عکس‌هایی که برای نشان دادن تفاوت میان طراحی رابط کاربری و طراحی تجربه کاربری در فضای وب مطرح است عکسی است که در بالا به نمایش گذاشته ایم. باید توجه داشته باشید که این تعریف یک تعریف غلط بوده و اصل ماجرا به گونه‌ای دیگر می‌باشد اگر عکس مذکور را یک سایت در نظر بگیریم باید بدانید که یک طراح تجربه کاربری با توجه به نیازهای کاربران یک وبسایت یا اپلیکیشن جاده‌ای را ایجاد می‌کند و یک طراح رابط کاربری در کنار جاده ایجاد شده یک راه خروجی دیگر را به وجود آورده است اما همانطور که می‌دانید طراح تجربه کاربری باید با بررسی رفتار کاربران در صورت نیاز مسیر ساخته شده را برای راحتی کاربران عوض کند یا در صورت نیاز مسیر کاربران را به سمتی دیگر منحرف کند تا به بهترین نتیجه برسد و در نهایت لازم به ذکر است که کارهای یک طراح تجربه کاربری هیچگاه به پایان نرسیده و همواره نیاز به به روز رسانی دارد.

کلام پایانی

ما در این مقاله سعی کردیم تا تمامی اطلاعات مورد نیاز شما برای یادگیری  ui و ux را به شما توضیح داده تا بتوانید به تفاوت میان این دو مقوله علم کافی را داشته و در صورت داشتن علاقه به هر کدام از این دو به سراغ رشته مورد نظر خود بروید امید است که این مقاله برای شما مورد قبول بوده و مفید واقع شده باشد. رای خوندن بیشتر مقالات میتونید به دسته بندی مقالات تجربه کاربری و رابط کاربری مراجعه کنید